Sardinië, een Italiaans eiland, staat bekend als Blue Zone – een plek waar mensen opvallend vaak de 100 jaar bereiken.
Hoe dat kan?
Psycholoog Susan Pinker onderzocht dit fenomeen en kwam tot een verrassende conclusie. Het geheim zit niet in een streng dieet of eindeloze zonneschijn, maar in… verbinding. Sardiniërs leven letterlijk dicht op elkaar: families, buren en vrienden vormen hechte gemeenschappen. Face-to-face contact en sterke sociale relaties zijn daar de sleutel tot een lang en gelukkig leven.
Verbinding haalt ons uit ons hoofd, uit ons ego en plaatst ons in het grotere geheel. Verbinding is daarmee geen luxe, het is een menselijke basisbehoefte. Zoals de Amerikaanse hoogleraar en onderzoeker Brené Brown zei: ‘Connection is why we’re here. It gives purpose and meaning to our lives.’ Of in mijn eigen woorden: zonder verbinding voelt het leven een beetje als een Zoom-meeting zonder wifi.
Maar wat is verbinding precies? En waarom is het zo belangrijk voor je gezondheid?
Verbinding: wat is het precies?
Verbinding verwijst naar een staat van connectie, ergens deel van uitmaken. Je kunt verbinding voelen met jezelf, met anderen, maar ook met de wereld. Hoe meer verbinding je voelt met je authentieke zelf, hoe waardevoller de verbindingen met anderen kunnen voelen.
Communicatie speelt daarbij een belangrijke rol. Door een gedachte, ervaring of glimlach te delen met iemand kun je het gevoel van verbinding ervaren. Door met je voeten in het gras te staan, de wind op je huid te voelen en door te zwemmen in de zee, kun je verbinding voelen met de natuur. Door stil te staan bij je emoties, bewust te bewegen en rustig adem te halen, groeit de verbinding met jezelf.
Waarom is verbinding zo belangrijk?
De essentie van verbinding wordt benadrukt in de Polyvagal Theory van de Amerikaanse psycholoog Stephen Porges. Sociale betrokkenheid helpt ons, volgens hem, om veiligheid en nabijheid te voelen en dat zit in onze genen. Evolutionair gezien hadden we elkaar in de oertijd nodig om te overleven. Je moest wel bij de groep blijven, want in je eentje tegenover een sabeltandtijger… succes! Maar ook nu, in onze moderne tijd, is een gevoel van verbondenheid essentieel voor onze gezondheid. Zonder verbinding voelen we ons verloren, eenzaam, minder veilig.
In de Nederlandse media speelde eenzaamheid de afgelopen jaren een grote rol. Volgens onderzoek van de Staat van Volksgezondheid en Welzijn (2024) gaf 46% van de Nederlandse volwassenen aan zich af en toe eenzaam te voelen. Dat is bijna de helft van Nederland! Je zou bijna denken: als al die mensen elkaar zouden opzoeken, was het probleem meteen opgelost. Want een probleem, dat is het echt: Wetenschappers ontdekten daarbij dat eenzame mensen een hogere hoeveelheid eiwitten in hun bloed hebben, die een rol spelen bij ontstekingen in het immuunsysteem. Eenzaamheid is daarmee slecht voor je gezondheid en kan leiden tot een hoger risico op bepaalde ziektes, zoals diabetes en hart- en vaatziekten.
Ook in deze TedTalk stipt sociaal wetenschapper Kasley Killam het belang van sociale gezondheid aan. Zij stelt dat sociale gezondheid net zo belangrijk is voor je welzijn als mentale en fysieke gezondheid. Het gemis aan verbinding kan zorgen voor stress, een verlaagd immuunsysteem en uiteindelijk dus ook een minder lang leven. Sommige psychiaters stellen zelfs: ‘Just as we need vitamin C each day, we also need a dose of the human moment, positive contact with other people.’
Dat ons lichaam behoefte heeft aan positief contact met mensen is niet zo gek. Uit onderzoek blijkt dat oxytocine, het zogenaamde knuffelhormoon, een belangrijke rol speelt bij het maken van verbinding. Oxytocine wordt namelijk afgegeven tijdens aanraking en intiem contact, waardoor het contact en binding met de ander versterkt. Oxyticonine komt vrij als we verbinding maken, connecties aangaan, vertrouwen opbouwen en emoties reguleren. Het hormoon verlaagd daarnaast cortisol (stress), verhoogt welzijn, versterkt het je empathisch vermogen en versterkt het immuunsysteem.
Wist jij dat verbinding zoveel gezondheidsvoordelen met zich meebrengt? Nu je dit weet, de Amerikaanse psycholoog Abraham Maslow sociale verbondenheid als een menselijke kernbehoefte in zijn beroemde piramide ‘The Hierarchy of Needs’ opnam.
Waarom we soms verbinding verliezen
We staan in het dagelijks leven misschien niet altijd stil bij het belang van verbinding. Voor een gebrek aan verbinding of verlies ervan kunnen verschillende verklaringen zijn en het kan heel nuttig zijn om de onderliggende oorzaak te achterhalen. Denk aan factoren als angst voor intimiteit, je ego, gebrek aan verbinding met jezelf, trauma’s, stress en sociale media.
Hoe (her)vind je verbinding?
Ademhaling: Door bewust adem te halen, activeer je het parasympathisch zenuwstelsel en kom je uit je hoofd, terug in je lichaam. Het is vanuit ontspanning makkelijker om een verbinding aan te gaan.
Progressive Relaxation: Dit is een techniek waarbij je het lichaam eerst aanspant om het vervolgens los te laten. Dit helpt mensen om echt contact te maken met hun lijf en te ontspannen.
Aanwezig zijn: Echte verbinding vraagt om aanwezigheid. Dus: telefoon weg, aandacht aan.
Kwetsbaarheid: Verbinding ontstaat als je jezelf laat zien. Dat vraagt moed, maar brengt diepgang. Vorige maand stond Mogy in het teken van expressie. Wil je daar meer over lezen, dan kan dat hier.
Zingeving: Je verbonden voelen met iets groters dan jezelf, zoals de natuur, een gemeenschap of spiritualiteit.
Verbinding vraagt niet om kwantiteit maar om kwaliteit: Ga eens na, met wie heb je allemaal een verbinding? Maak, op papier of in fantasie, een soort mindmap. Geef bij elke verbinding aan hoe hecht deze connectie is. Misschien vind je het fijn om de connectie sterren te geven, of aan te geven of je deze persoon ook ‘s nachts wakker mag bellen als je dat nodig hebt. Bedenk bij elke verbinding: ben ik blij met de sterren en verbinding? Welke verbinding zou ik hechter willen maken en welke verbinding mag ik loslaten?
5-3-1 methode: Zoals te zien in de TedTalk van Kasley Killam die ik eerder in dit artikel noemde, kun je aandacht besteden aan je sociale gezondheid door:
- Iedere week met vijf verschillende mensen af te spreken
- Wekelijks te werken aan het versterken van je connectie met drie mensen die dicht bij je staan
- Een uur per dag actief bezig te zijn met het zoeken van verbinding
Conclusie
Verbinding maakt het leven niet alleen leuker, het is noodzakelijk voor je gezondheid. En dat is precies waarom deze maand bij Mogy in het teken staat van verbinding. Want je hoeft het niet alleen te doen. Want zelfs superhelden hebben sidekicks. Batman zonder Robin? Best eenzaam in die grot. Je bent onderdeel van iets groters. Altijd al geweest.
